Pandemia to dla większości rodziców wielkie wyzwanie. Połączenie pracy zdalnej, opieki nad dzieckiem czy wspieranie go w edukacji online często wiąże się z pojawieniem trudnych emocji, generuje frustrację i zmęczenie.
Dzieci chcą być blisko rodziców – to naturalne, dotychczas obecność rodzica w domu wiązała się ze wspólnym spędzaniem czasu. Rodzic mógł odpowiedzieć na pytanie, przytulić, pobawić się czy wesprzeć. Szczególnie małe dzieci nie rozumieją, dlaczego rodzic, który jest obecny w domu nie może być dostępny tak jak wcześniej. Jest to silnie związane z etapem rozwoju na jakim znajduje się maluch. Zdolności do czekania, odraczania, samodzielnej zabawy czy samokontroli osiągane są w określanym wieku dzięki nabywanym doświadczeniom i rozwojowi układu nerwowego. Tego nie możemy przyspieszyć. Im mniejsze dziecko tym większa potrzeba wsparcia malucha ze strony drugiej osoby dorosłej pod niedostępność rodzica.
Rodzice próbując znaleźć złoty środek zadają pytanie-jak wytłumaczyć dziecku, że mama/tata pracuje w domu?
To co może nam pomóc i choć trochę zdjąć napięcie, to zrozumienie tego co się wokół nas dzieje. Pandemia obdarła nas ze schematu dnia, w którym funkcjonowaliśmy. Elementami codziennej rutyny jest żłobek, przedszkole, szkoła, wyjście mamy/taty do pracy, powrót do domu, zabawa itd. Powtarzający się plan dnia ma zasadnicze znacznie porządkujące, a co za tym idzie daje dziecku poczucie bezpieczeństwa i przewidywalności. Kiedy to zostaje zachwiane, naturalną reakcją organizmu jest pojawienie się różnych, trudnych emocji i z pozoru nieadekwatnych zachowań. Dzieci dopiero uczą się radzenia sobie z nimi a my dorośli jesteśmy ich drogowskazem.
Nie ma złotej rady na udaną pracę zdalną i opiekę nad dzieckiem, ale te kilka wskazówek dotyczących organizacji funkcjonowania w domu mogą być pomocne:
- Porozmawiaj z dzieckiem dlaczego pracujesz w domu na czym ta praca polega i dlaczego w tym czasie nie możesz bawić się z dzieckiem (uwzględnij jego etap rozwoju).
- Stwórzcie plan dnia- to pomocne narzędzie, które daje poczucie bezpieczeństwa i kontroli. Możecie w nim uwzględnić przerwy na czas wspólny i zabawę. Dla młodszych dzieci obrazkowy plan dnia sprawdzi się lepiej, dla starszych może być pisany lub umowny.
- Młodsze dziecko zapewnij, że podczas Twojej niedostępności nie będzie samo.
- Ze starszym zróbcie ściągę co może robić gdy się nudzi, jest głodne lub ma bardzo ważną sprawę, która nie może czekać. Liściki pod drzwiami mogą sposobem na szybkie przekazywanie sobie informacji 😉
- Wyodrębnij w domu miejsce do pracy- dzieciom trudniej jest zrozumieć Twoją niedostępność jeśli siedzisz obok przy jednym stole, to tak jakby patrzeć na pyszną babeczkę i nie móc jej zjeść ;). Wyznaczone, spokojne miejsce do nauki powinny mieć również dzieci podczas szkoły i przedszkola
- Zaplanuj pracę dzieląc ją na fragmenty i/lub ustalając z drugim rodzicem podział czasu na pracę i czas z dziećmi.
- Korzystaj i proś o wsparcie- może brat, sąsiadka, babcia wiedząc, że mogą wziąć dziecko na godzinny spacer pomogą
- Nie narzucaj sobie perfekcji- osoby po drugiej stronie też mają dzieci i na pewno Cię zrozumieją. Jeśli masz spotkanie i maluszka na pokładzie uprzedź, że może się zdarzyć że będziesz musiała na chwile odejść aby ukoić jego emocje.
- Zadbaj o ruch Twój i Twojego dziecka oraz aktywności relaksujące-siedzenie w domu może kumulować napięcie a brak ruchu negatywnie wpływa na funkcje poznawcze jak uwaga, koncentracja i pamięć. Wspólny spacer czy rower to Wasz czas na relacje i odreagowanie.
- Obserwuj co Wam pomaga w tym trudnym czasie. Metody działające u koleżanki niekoniecznie muszą sprawdzić się w Waszym domy. Jesteśmy różni i mamy różne potrzeby.
Pamiętajmy, że ten czas jest wyjątkowo trudy. Bądźmy wyrozumiali zarówno dla naszych dzieci jak i samych siebie. Z akceptacją przyglądajmy się własnym emocjom i szukajmy optymalnych rozwiązań, które pomogą przetrwać czas pandemii.
Autor tekstu:
Agnieszka Gola
psycholog dziecięcy
założycielka Pracownia Rozwoju ETAPY