niemowlak z gryzakiem w rękach podczas ząbkowania

Ząbkowanie – kiedy dzieci ząbkują, jakie są objawy i jak pomóc dziecku?

Ząbkowanie jest procesem długotrwałym i uciążliwym dla dziecka, ale stanowi też wyzwanie dla rodziców. U każdego maluszka przebiega nieco inaczej, choć możemy wyróżnić szereg objawów typowych. Jak rozpoznać, że dziecko ząbkuje? Kiedy należy spodziewać się pierwszych i kolejnych zębów? I jak pomóc maluszkowi? Odpowiadamy.

Kiedy dzieci ząbkują?

Niewielu rodziców ma tego świadomość, ale wyrzynanie się zębów to proces, który w rzeczywistości zaczyna się już w okolicach 6. tygodnia ciąży. Wtedy właśnie powstają zawiązki zębów, na których zaczyna tworzyć się szkliwo. Kiedy po urodzeniu pokryje ono całą powierzchnię zęba, zaczyna się proces wzrostu korzenia. Ten właśnie moment nazywany jest potocznie ząbkowaniem. W rzeczywistości jest tak, że to rosnący korzeń powoli wypycha koronę zęba przez dziąsło.

Pierwsze zęby zaczynają się pojawiać około 6. miesiąca życia dziecka. Nie jest to regułą – w tym czasie zaczyna ząbkować zdecydowana większość niemowląt. Kolejność ząbkowania przedstawia się zazwyczaj następująco:

  • dolne jedynki: ok. 5-9 miesiąca
  • górne jedynki: ok. 5-12 miesiąca
  • dolne i górne dwójki: ok. 9-13 miesiąca
  • dolne i górne czwórki: ok. 10-18 miesiąca
  • dolne i górne trójki: ok. 15-20 miesiąca
  • dolne i górne piątki: ok. 20-31 miesiąca

W ten sposób do ukończenia 3. roku życia dziecko powinno mieć już pełne mleczne uzębienie, czyli 20 zębów od jedynki do piątki. Od tego kalendarza istnieją jednak odstępstwa.

niemowlak podczas ząbkowania z gryzakiem trzymany przez mamę

Wczesne i późne ząbkowanie

Wyróżniamy też ząbkowanie nietypowe, wymagające konsultacji lub interwencji medycznej. Pierwszym z nich jest tzw. ząbkowanie przedwczesne, czyli sytuacja, gdy noworodek rodzi się już z zębami w jamie ustnej lub pojawiają się one w okolicach ukończenia 1.miesiąca życia. Takie zęby zazwyczaj się usuwa, ponieważ mogą zaburzać prawidłowy rozwój i ranić delikatną skórę dziąseł.

W szerokiej normie mieści się natomiast tzw. wczesne ząbkowanie, czyli sytuacja, gdy pierwsze zęby rosną w 3-4 miesiącu życia dziecka. Zwykle ma to podłoże genetyczne i występuje u dzieci, u rodziców których proces ząbkowania także szybko się rozpoczął.

Problemem jest natomiast późne ząbkowanie, czyli brak zębów do 12. miesiąca życia. Może wystąpić u wcześniaków, dzieci z niedoborem witamin, niską wagą urodzeniową czy wadami genetycznymi. Wymaga to konsultacji ze stomatologiem i wykonania zdjęcia RTG. Nie należy bagatelizować takich przypadków, ponieważ mogą skutkować wadami ortodontycznymi.

Objawy ząbkowania

Ząbkowanie u niemowląt przebiega w sposób zróżnicowany. Mimo indywidualnego rozwoju niemowlaka najczęściej można wyróżnić typowe objawy, występujące z różnym i zmiennym nasileniem. Są to:

  • bardzo obfite ślinienie się
  • wkładanie do ust rączek bądź przedmiotów
  • rozpulchnione i zaczerwienione dziąsła
  • swędzenie i ból
  • podwyższona temperatura (temperatura przy ząbkowaniu wynosi zwykle do 38 stopni, gorączka trwa maksymalnie 3 dni)
  • trudności z zasypianiem, częste wybudzanie się w nocy
  • osłabiony apetyt
  • rozdrażnienie

Takie objawy pojawiają się najczęściej na około miesiąc przed momentem, gdy ząb faktycznie przebije dziąsło. Warto wiedzieć, że nie są to jednak jedyne symptomy. W przypadku niektórych niemowląt i dzieci ząbkowaniu towarzyszą także: nasilony katar, ataki kaszlu, ból promieniujący do ucha, powodujący drapanie lub ciągnięcie, biegunka, wymioty, zmiana barwy stolca, wysypka.

Bolesne ząbkowanie – jak pomóc dziecku?

Ząbkowanie u niemowlaka to bardzo nieprzyjemny proces dla dziecka. Jednak także dla rodziców nie jest to łatwy czas. Maluch wymaga wtedy dodatkowej opieki i wyrozumiałości, co nie jest łatwe zwłaszcza w sytuacji częstych wybudzeń nocnych i rozdrażnienia dziecka. Jeśli tylko mamy taką możliwość, warto w tym czasie zapewnić sobie wsparcie i pomoc innych dorosłych.

dwa niemowlaki z trakcie ząbkowania bawiące się gryzakami

A co na ząbkowanie u dziecka stosować najlepiej? Oto sposoby, które pomogą ulżyć maluszkowi.

  • Masaż dziąseł. Można delikatnie wykonać go za pomocą nawiniętego na palec jałowego gazika zamoczonego w przegotowanej wodzie lub specjalnej silikonowej nakładki na palec z wypustkami masującymi. Taki masaż przyzwyczaja też dziecko do higieny jamy ustnej. Do tego celu świetnie sprawdzi się też silikonowa szczoteczka niemowlęca w kształcie grzybka (dla dzieci powyżej 12 miesiąca życia), którą dziecko samodzielnie będzie mogło gryźć.
  • Gryzak dla niemowlaka. Gryzak, który masuje obolałe dziąsła to dobry sposób ulżenia maluszkowi. Świetnie sprawdzają się gryzaki wodne, które można włożyć do lodówki i schłodzić, co jest naturalnym sposobem uśmierzenia bólu. Warto kupić także elastyczne zabawki, które dzięki atrakcyjnym kształtom zachęcą maluszka do zabawy nimi, jak np. gryzak uniwersalny Konik Morski.
  • Przytulanie. Mimo, że nie ma bezpośredniego działania przeciwbólowego, dotyk mamy lub taty działa na maluszka uspokajająco. Dzięki temu w pewnym stopniu wycisza i łagodzi nieprzyjemne odczucia. Wspólne spanie, noszenie w chuście lub w nosidełku czy karmienie piersią to świetne sposoby na to, by ukoić rozdrażnienie dziecka.
  • Żele przeciwbólowe. W fazie nasilenia objawów bolące dziąsła warto smarować żelami przeciwbólowymi. Nakładamy je za pomocą czystego palca bezpośrednio na dziąsło dziecka. Przykładem skutecznego preparatu jest np. Żel na ząbkowanie Alphanova – 20 ml, który poza działaniem przeciwbólowym także uspokaja i relaksuje maluszka.

W krytycznych sytuacjach, gdy żele przeciwbólowe nie przynoszą ulgi lub w przypadku gorączki spowodowanej ząbkowaniem, należy skonsultować się z lekarzem, który może zalecić podanie dziecku odpowiednich leków. W przypadku pozostałych objawów nie ma niestety uniwersalnych metod, które działają u wszystkich. Z czasem jednak każdy rodzic odkryje, co przynosi największą ulgę jego dziecku.

Total
0
Shares
Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Powiązane Artykuły