|
Dzieci i młodzież podobnie jak dorośli uzależniają się zarówno od substancji psychoaktywnych takich jak: leki, słodycze, alkohol, napoje energetyczne, narkotyki oraz wykonywania określonych czynności, np. niekontrolowanych zakupów, perfekcjonizmu, nadmiernego przebywania w świecie wirtualnym czy oglądania pornografii. Według Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób są to zaburzenia nawyków i popędów zwane również uzależnieniami behawioralnymi. Dużą rolę w wyborze środka odgrywa jego dostępność oraz płynący z otoczenia trend związany ze sposobem regulowania emocji. Nie zapominajmy, że nasze pociechy to doskonali obserwatorzy. Od pierwszych chwil życia czerpią wzorce od otaczających je osób i świata. Ciekawski maluch czy nastolatek widząc pijących alkohol rodziców po emocjonującym dniu nabiera przekonania, że napięcia oraz stres można łagodzić poprzez takie rytuały. Dodatkowo w błędnym przekonaniu utwierdza go widok zrelaksowanego dorosłego po tak zwanej „lampce wina”.
Jednym z wielu ogólnodostępnych środków regulowania emocji stał się internet, gry komputerowe oraz nielimitowany dostęp do telewizji online. Niepokój otoczenia powinien wzbudzić nadmiar wykonywania tych czynności, to znaczy, ich rosnąca częstotliwość mająca wpływ na zaniedbywanie przez nas obowiązków oraz ograniczenie naszej percepcji i zmianę stylu bycia.
Zadowolenie rodziców z faktu, że ich skarb spędza dużo czasu w domu w bezpiecznym ich zdaniem otoczeniu i potrafi „sam zająć się sobą” bywa zwodnicze. Kluczowym czynnikiem w wychowywaniu dziecka jest budowanie relacji z nim poprzez poświęcanie mu uwagi, umiejętność odzwierciedlania jego odczuć oraz szacunek dla nich.
Samotny młody człowiek podobnie jak dorosły poszukuje różnych sposobów radzenia sobie z pojawiającymi się emocjami. Zdarza się, że jednym z rozwiązań na nieznośną nudę jest pogrążanie się w aplikacji Instagram czy grach komputerowych.
Okres dzieciństwa to niepowtarzalny etap w życiu każdego człowieka. Powinien być przepełniony bezwarunkową akceptacją oraz miłością. Zaniedbania rodziców i deficyty w poczuciu własnej wartości prowadzą do rozpaczliwego szukania bliskości w otoczeniu poza domem.
Do grupy osób szczególnie podatnych na uzależnienia zaliczają się ludzie z poczuciem niedowartościowania. Problem zaczyna się od najmłodszych lat. Maluchy, które nie otrzymały stosownego wsparcia w domu rodzinnym będą za wszelką cenę walczyły o aprobatę w środowisku zewnętrznym. Tu mogą pojawić się niebezpieczeństwa związane z przyjmowaniem niebezpiecznych substancji lub ryzykownymi zachowaniami w celu dopasowania się. Potoczne „bo inni tak robią” może oznaczać chęć regulowania emocji związanych z pojawiającym się lękiem przed odrzuceniem. Nie chodzi tu oczywiście o zdrowe uczestnictwo w grupie rówieśniczej bądź osób o podobnych pasjach.
Dzieci, młodzież oraz dorośli mogą nadużywać dosłownie wszystkiego. Ważne jest, aby mieć świadomość, że uzależnienie ściśle łączy się z problemami związanymi z przeżywaniem pojawiających się odczuć, z brakiem wsparcia i zrozumienia od ludzi, od których tego oczekujemy. Ciągły pęd, egoizm i chęć zaspokojenia wysublimowanych potrzeb własnych i swoich najbliższych sprawia, że zapominamy co należy robić byśmy zarówno my, jak i nasze dzieci byli szczęśliwi.
Autor tekstu:
Ryszard Łukaszewski – kochający ojciec nastoletniej córki. Doświadczony psychoterapeuta w trakcie certyfikacji. Swoje doświadczenie zdobywał w lecznictwie szpitalnym oraz ambulatoryjnym.
