Jeden z najbardziej wyczekiwanych przez całą rodzinę kamieni milowych w rozwoju dziecka: samodzielne chodzenie. Na pierwsze kroki czekają wszyscy, to jedna z najbardziej wzruszających chwil dla rodziców i dziadków. Od tej pory maluch będzie mógł już samodzielnie eksplorować świat, mając do tego wolne ręce. Kiedy dziecko zaczyna chodzić? I jak stworzyć mu najlepsze warunki do tego, aby prawidłowo rozwijało tę umiejętność? Wyjaśniamy.
Pierwsze kroki dziecka – kiedy się ich spodziewać?
Kiedy więc dziecko zaczyna samodzielnie chodzić? Między 8. a 18. miesiącem życia. To dość szeroki przedział czasowy i bardzo indywidualna kwestia. Najwięcej dzieci tę umiejętność osiąga między 12. a 15. miesiącem życia, jednak to, czy dziecko zacznie chodzić wcześniej, czy później, nie ma wpływu na jego dalszy rozwój. Część rodziców martwi się tym, że ich maluszek pierwsze kroki postawił później niż jego rodzice – naukowcy jednak uspokajają, że nie oznacza to wcale, że w innych aspektach rozwój dziecka także będzie miał nieco wolniejsze tempo. Dlatego też dajmy dziecku czas do ukończenia 18. miesiąca życia – to czas, kiedy zdrowe dziecko zaczyna najpóźniej chodzić – i pozwólmy mu rozwijać się w jego indywidualny sposób.
Jak dziecko zaczyna chodzić?
W procesie nauki chodzenia niebagatelną rolę odgrywa czas i wszystkie poprzednie etapy, a zwłaszcza chodzenie przy meblach czy przy ścianie. Kiedy dziecko zaczyna raczkować, najczęściej niedługo potem zaczyna wstawać, a następnie przemieszczać się wzdłuż mebli. Uczy się wtedy dostawiania jednej nogi do drugiej, prawidłowej postawy ciała, ustawienia miednicy, nogi i stopy. Zdobywa umiejętność prawidłowego stawiania stopy, ćwiczy równowagę, pewność siebie i motywację.
Ten etap jest niezwykle potrzebny i nie należy go przyspieszać, prowadząc niechodzące dziecko za rączki. Powoduje to wykształcenie nieprawidłowego wzorca ruchu, co skutkuje koniecznością rehabilitacji na dalszym etapie rozwoju. Dziecko, które chodzi z pomocą rodzica, trzymającego go za rączki, tak naprawdę na rodzicu jest zwieszone. Nie ćwiczy panowania nad własnym ciałem, nie uczy się, jak prawidłowo ustawić stopę ani jak utrzymać równowagę. Dodatkowo unikając bolesnych upadków, wzmacnia nieprawidłowe wzorce, bo zła technika chodzenia bez pomocy rodzica oznacza właśnie uwagę.
Na co zwracać uwagę podczas nauki chodzenia?
Wielu rodziców zastanawia się, czy dziecko powinno używać chodzika. Aktualnie fizjoterapeuci nie zalecają jego stosowania, podobnie jak prowadzenie za rączki, przyczynia się on do utrwalania nieprawidłowego sposobu chodzenia i rozwoju wad postawy. Korzystając z klasycznego chodzika, dziecko nie przenosi samodzielnie środka ciężkości, nie uczy się łapać równowagi czy odpowiednio obciążać stopy. Często staje na paluszkach i wykształca nieprawidłową pracę stóp.
Jeśli chcemy już dziecko wspomóc, to lepszym sposobem będzie używanie jeździka-pchacza, raz na jakiś czas. To wózek, w przesuwanie którego dziecko musi włożyć pewną siłę. Taki wózek można dodatkowo obciążyć, np. butelką wody czy klockami drewnianymi.
Warto też zapewnić dziecku bezpieczną przestrzeń do ćwiczenia chodu bokiem, przy kanapie lub innym niskim i stabilnym meblu. Może to być też przymocowana do ściany na wysokości klatki piersiowej dziecka poręcz.
Co z chodzeniem za rączkę?
Dziecko, które nauczyło się już chodzić, można prowadzić za jedną rączkę. Całą pracę wykonuje wtedy samodzielnie, a ze względów bezpieczeństwa to bardzo praktyczne rozwiązanie. Oczywiście, dopóki dziecko jest chętne, by w ten sposób z rodzicem chodzić.
Chodzenie to skomplikowana umiejętność – jedne dzieci zdobywają ją wcześniej, inne później. Często towarzyszą temu upadki, siniaki, płacz, ale jest to naturalne w procesie nauki. Warto zabezpieczyć mieszkanie, nakładając silikonowe nakładki na rogi i w miarę możliwości usunąć wszystkie niebezpieczne przedmioty, które dziecko mogłoby na siebie ściągnąć.
